Vanochtend hebben we onze activiteiten maar weer bijgesteld na het aanschouwen van een druilerige natte sneeuw die buiten neerdwarrelt. Vannacht zelfs een uur minder slapen door het instellen van de zomertijd. Hoe verzint iemand dit weer. Je begint weer te denken aan warme chocolademelk, wollen sloffen onder een dekentje op de bank voor de open haard. De gedachten gaan automatisch uit naar vroeger………………..
De vroegste winterherinnering die bij opkomt is in Nunspeet. Ik woonde daar met een moeder, een oudere zus, een vader en twee uit huis wonende zussen die sporadisch plots voor de deur stonden. Ik moest daar naar een kleuterschooltje wat volgens mij in een bos lag, een diep donker bos. In werkelijkheid was het het een groenvoorziening welke de woning van de kleuterschool scheidde. Ik was ongeveer één meter en de groenvoorziening toch wel anderhalve meter hoog. We hebben vorig jaar “het grote enge bos” bezocht, met een gierende dochter op de achterbank. Goed het was voor mij een grote schok, dat het bos geen bos was. Verbazingwekkend hoe een kind iets ziet.
In ieder geval was het voor mij iedere dag weer een grote onderneming om helemaal alleen door de paar meter brede groenstrook een weg te vinden naar mijn geliefde kleuterklasje. Daar was mijn wereld, mijn poppenhoek, mijn vrolijkheid, mijn muziek, mijn kunst. De vrolijke gekleurde vouwblaadjes, de mooie schoolkrijtjes met dat tover schoolbord. Het klasje was één en al raam, waar de zon altijd naar binnen kon komen. Uitzicht op een grote zandbak buiten, maakte het genot compleet. Kortom een feest van ontwikkeling.
Na gebanjerd te hebben door de sneeuw, was ik met goede moed weer aan de slag met een groot wit vel op een echte schildersezel met kwasten en felle kleuren. Het werd echt wat. Ook de juf was al een aantal keren langs geweest om haar verbazing uit te spreken over zoveel creativiteit. Rustig was iedereen bezig met zijn groots werk, huizen en wegen werden gebouwd, poppen verpleegd, alles in goede harmonie.
Opeens veranderde de sfeer, er werd op de ramen gebonsd. Een groot zwart hoofd verscheen voor de ramen, hij zwaaide boos met takken. Juf reageerde geschokt. Alle ogen waren gericht op die zwarte bonzende hand. Tot mijn schrik verscheen er aan de andere kant van de klas nog zo’n zwarte man en bonsde ook keihard op de ramen, hij had een grote zak bij zich met en takkenbos. Het werd nog erger, in korte tijd waren alle ramen bezet met van die enge zwarte mensfiguren. Zwart, grote witte ogen, vuurrode lippen. We waren omsingeld, ik verstijfde. De deur ging open, het was volgens mij mijn laatste uur. Er kwam een grote zwarte hand naar binnen en smeet iets. Het deed pijn, tegen mijn hoofd. Ik hield mijn ogen stijf dicht. Tot ik de vrolijke stem van de juf hoorde. Ik keek en overal lag snoep op de grond, alle kinderen waren aan het graaien. Tegen mijn hoofd was een vierkant hard roze snoepje gekomen. Verbijsterd keek ik om me heen naar het slachtveld wat mijn rustige klasje was geworden. Allemaal kruipende en juigende kinderen. Voor mij was het één groot mysterie. Hoe moest ik terug naar huis, door dat enge grote bos, waar waren die mannen, wie waren dat. Waarom gooide ze met snoep.
Dit was mijn eerste kennismaking met het sinterklaasfeest. Mijn familie had mij nog niet ingelicht over dit feest. Wij kregen in die jaren als één van de eerste een tv en daar leerde ik de goedheilig man kennen door de enthousiaste verslaggeving van Mies Bouwman. Ik herkende de zwarte mannen, dit waren zwarte pieten met hun roedes, zakken en hun gekke capriolen. De tv bestond nog maar net en de intocht beperkte zich tot een kleumende Mies op een kade, die stond te springen van plezier. Haar onverstelbaar enthousiasme liet je de kou en de angst vergeten. Volgens mijn moeder en zus namen ze weleens kinderen mee naar het verre Spanje in de zak en kwam je dan als pietje terug.
Sinterklaas heeft zich ontwikkeld en is volgens mij alleen nog die man in die lange jas die met zijn steeds bleker wordende pieten allerlei spannende dingen beleeft voordat er pakjesavond is. Nog steeds kruip ik met mijn jongste dochter van 22 jaar op de bank, met chocolademelk, marsepein en pepernoten om de intocht te volgen op tv. Ook het sinterklaas journaal volgen we op de voet. Diep onder de indruk van wat zo’n Sint allemaal meemaakt op zijn reis naar ons toe. Nog steeds begrijpt mijn dochter niet waarom Sinterklaas ons nooit persoonlijk heeft bezocht. Ik was echter zo bang voor de blunders die zo’n man kan maken en ons wereldje in één klap zou veranderen. De verhalen van de cabaretier Toon Hermans over zijn Sinterklaas met de herkenbare schoenen en de asbakafdruk op zijn jas, zelfs de kleur kwam overeen met het tafelkleed van hun huiskamertafel, hebben diepe indruk gemaakt. Nee dat zou ik mijn kinderen niet ontnemen. Ieder jaar stonden we, meestal met een stevige verkoudheid en koorts bij het haventje in Anna Paulowna op de goede Sint te wachten en verbaasden we ons om de malle pieten op het schip, in een Popie Jopie autootje, en op het dak van het Gemeentehuis. Wat een succes, wat een feest.
In mijn kindertijd werd ik ’s morgens wakker en waren er een witte lakens over de eettafel gelegd waar cadeautjes op lagen. Mijn moeder eiste dat ik dan dankjewel Sinterklaasje riep. Dat was mijn Sinterklaas feest thuis, eigenlijk helemaal alleen. Ik was kennelijk te klein voor het gezinsfeest, de avond daarvoor. Of was er geen feest geweest, ik weet het niet. Ik zag totaal geen verband met die zwarte mannen. Nu denk ik Sinterklaas en Zwarte Piet, wie kent hen niet?
Breezand, 30 maart 2013
Adike Grooters-Viellevoye
Registertherapeut BNG®
website: www.viellevoye.nl